عقلانیت مدرن و بحران فقه

نویسندگان

حسین واله

چکیده

امروزه و با تحولات دنیای جدید، پاره ای احکام فقهی در دوران معاصر (یا در برخی نقاط جغرافیایی) -  نه به این دلیل که موضوع آنها منتفی شده، بلکه به سبب پیامدهای نامطلوبی که اجرای آنها به دنبال دارد -  قابل اجرا نیستند. از این مسئله گاه به «بحران فقه»  یاد می شود. از جمله راه کارهای پیشنهادی برای حل این - به ظاهر -بحران،بازسازی عقلانیت فقهی بر اساس عقلانیت مدرن است. این راه حل به سبب تعهدات شناخت  شناسانه سنگین، تجدید نظر در مسلمات اصولی و استفادۀ ناروا از برخی قواعد کلامی،چندان جذابیتی برای سنت گرایانندارد. ضمن این که به جای حل مشکل، آن را تنها یک گام به پس می راند. این راه حل با اصل مشکل در یک نقطه اشتراک دارد: رویکرد اتمیستی در استنباط احکام شرعی.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مطالعه میان‌رشته‌ای بحران جامعه مدرن

مفهوم میان‌رشته‌ای سابقه چندانی در حیطه علوم بشری ندارد. با این حال، این بدان معنا نیست که پژوهش میان‌رشته‌ای نیز کاری نوظهور است. سابقه پژوهش میان‌رشته‌ای به قرن‌ها پیش بازمی‌گردد و در واقع، به خاستگاه‌های اندیشه و تفکر قاعده‌مند انسان دربارۀ هستی و رابطه‌ای که با آن دارد. بررسی و تحلیل این سابقه فکری میان‌رشته‌ای می‌تواند ما را به فهم جامع و مناسب‌تری از این پارادایم معرفتی جدید رهنمون شود. ا...

متن کامل

« حوزه و فقه زمانه بحران»؛

حجّۀ­الاسلام والمسلمین احمد مبلّغی« حوزه و فقه زمانه بحران»؛

متن کامل

بحران عقلانیت ابزاری و نمود آن در سینمای استنلی کوبریک

یکی از مفاهیم اجتماعی و فلسفی رایج در عصر جدید، مفهوم عقلانیت ابزاری است که تفاوت های مهمی با انواع عقل دارد و رواج آن به پیدایش سازمان های عقلانی یا همان نهادهای بوروکراتیک معاصر انجامیده است. مزایا و معایب غلبه ی عقلانیت ابزاری در جهان معاصر مورد توجه بسیاری از اندیشمندان و هنرمندان معاصر بوده است و هریک کوشیده اند نسبت به این نوع از عقلانیت موضع گیری کنند. این تلاش ها به واکاوی بیشترِ زیستن د...

متن کامل

مدرن گری فرهنگی و بحران هویت

1. مشکل هویت گفتمان هویت فرهنگی در جهان سوم، آرام‏آرام به جای گفتمان آزادی ملی که در آغاز روزگار پیدایش استعمار رواج یافته بود می‏نشیند. این گفتمان گونه نوی از ملی‏گرائی است که بیش از آنکه خود را با تناقض سیاسی آشکار کند با تناقض ایدئولوژیک نشان می‏دهد. عصری شدن ملت‏هایی که در گذشته مستعمره بودند، پی‏آیندهایی داشت که تهدیدکننده ارزشهای ویژه‏ای است که پیش از این مایه همرایی آنان در برابر اشغال‏گ...

متن کامل

بحران در هدف حقوق مدرن تأملی در مفهوم «پیشرفت» و نسبت آن با حقوق مدرن

بی‌تردید گفتمان مدرنیته با رواقی‌گری سازگاری ندارد و بر اندیشة «پیشرفت» مبتنی است. با این حال، در مورد مفهوم «پیشرفت»، طبیعت دوری یا خطی آن و چگونگی انطباق آن با مدرنیتة حقوقی، اتفاق نظر وجود ندارد؛ واقعیت این است که پانژوریسم قانونی که کثرت متون قانونی نشانة آن و پانژوریسم قضایی که تفسیر چون ارادة معنا نماد آن است، عامل بحران حقوق مدرن تلقی شده، در تقابل با «پیشرفت» به‌عنوان هدف آن مطرح می‌شون...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
نقد و نظر (فصلنامه علمی پژوهشی فلسفه و الاهیات)

ناشر: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم

ISSN

دوره 16

شماره 64 2011

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023